با کمردرد چه بايد کرد؟

اسپاسم يا گرفتگي عضلات کمريکي از شايع ترين شکاياتي است که افراد را به مطلب پزشکان مي کشاند.
گاهي فقط با بلند کردن يک بارسنگين ، کمرمان درد مي گيرد . بلند کردن نادرست يک بارسنگين يا حتي بلند کردن نادرست يک بار سنگين يا حتي بلند کردن نادرست وزنه ي ورزشي مي تواند به درد پشت منجر شود و البته گاهي اوقات علت واضحي هم براي اين نوع دردها پيدا نمي شود.
درد پشت ممکن است درهرقسمتي از ستون فقرات ايجاد شود ،ولي بيشتر در قسمت تحتاني پشت ديده مي شود.
حدود يک درصد تمامي موارد کمردرد ، ناشي از يک علت زمينه يي جدي نظير شکستگي ستون فقرات به علت ضربه ،فتن ديسک کمري ، عفونت يا تومور ستون فقرات است و 99درصد بقيه مربوط به فرسودگي روزانه مي شود . گاهي اوقات درست در زمان کشيدگي عضله يا پيچ خوردن رباط ،شما متوجه درد مي شويد . در ساير موارد ،ناراحتي به تدريج پديد مي آيد و شما ممكن است با ناراحتي از خواب برخيزيد .صرف نظر از چگونگي شروع درد ، معمولاً براي پزشك مشكل است كه علت دقيق درد را مشخص كند.
درد پشت و سفتي آن و همچنين احساس سختي در حركت از علايم كشيدگي عضلات پشت است .به همين دليل هنگام مراجعه به پزشک ،از شما در مورد مشکلات احتمالي ستون فقرات سؤال خواهد شد و سپس معاينه ي بدني صورت مي پذيرد .اگرمدركي باشد كه پزشك را به مشكلات ستون فقرات مشكوك كند ،وي از وسايل تشخيص براي رد مشكلاتي نظير فتق ديسك بهره خواهد برد .
به هر حال ،به هيچ وجه نمي توان ناراحتي كه در اثر كمردرد ايجاد مي شود ناديده گرفت . در صورت داشتن كمردرد ، انجام امور روزمره بسيار دردناك خواهند بود و درد شديد ممكن است شما را بي حركت كند . در بيشترموارد ، با استراحت كردن ، مشكل كمرنگ مي شود . متأسفانه عود حملات درد ،يك قانون است تا يك استثنا، بنابراين در صورت مشاهده ي هريك از علايم زير به پزشك مراجعه كنيد:
درد شديد ،تب ،لرز ،تعريق شبانه يا درد غيرمنتظره ،دردي که به يكي از اندام هاي تحتاني انتشار مي يابد و با ضعف دراندام تحتاني يا تغييرات عملكرد مثابه يا روده همراه است ؛دردي كه به شدت فعاليت هاي روزانه ي شما را محدود كرده است و علايم و نشانه هايي كه ظرف يك تا دو هفته بهبود نمي يابند.
تشخيص علت دردپشت اغلب آسان نيست ، ولي ضرري است كه مسايل جدي زمينه يي برطرف شوند.درحقيقت شناخت دقيق علت درد ، رويكرد درماني را تغيير نمي دهد .
نود درصد دردهاي پشت با درمان يا بدون درمان ظرف مدت چهار تا شش هفته بهبود مي يابند . در ده درصد ديگر ،درد مدتش طولاني تر است و ظرف شش تا داوزده هفته يا بيشتر بهبود مي يابد ، مخصوصاً اگر درد ناشي از پيچ خوردگي رباط ها يا كشيدگي شديد عضلاني باشد
افراد داراي درد پشت و اندام تحتاني حتي به زمان بيشتري براي بهبود نياز دارند ، اما با گذشت زمان و انجام مراقبت هاي مناسب ، علايم تخفيف مي يابند.
مراقبت هاي شخصي كه شما مي توانيد در منزل انجام دهيد ،براي رهايي از درد مهم است . استفاده از گرما يا سرما (نظيرحمام آب گرم ،كمپرس گرم يا سرد) مي تواند درد را تسكين دهد و عضلات ملتهب را آرام كند. البته استفاده ي مكرر از سرما بهتر است ، ولي هر بار نبايد بيش از بيست دقيقه طول بكشد ، چون موجب آسيب رسيدن به پوست مي شود .
از يخ پوشيده با كسيه ي نايلوني كه آن را در پارچه يا حوله يي پيچيده ايد ،استفاده كند تا به پوست آسيبي نرسد .وضعيت پوست خود را هر پنج دقيقه بررسي كنيد .درهنگام استفاده از يخ ،پوست شما قرمز مي شود . هنگام شروع محو شدن قرمزي ،يخ را از محل برداريد.
از بين رفتن قرمزي مي تواند بيانگر سرمازدگي باشد ،لذا بعد از قطع درد شديد(معمولاً ظرف يك تا دو روز) ، توسط چراغ گرم كننده ي مخصوص ،‌محل را گرم كنيد.گرما دادن را تا بيست دقيقه ادامه دهيد.
از قرار دادن يخ يا وسيله ي گرم بر نقاطي از پوست كه حس وگردش خون آن كاهش يافته است ،خودداري كنيد .همچنين در صورت ابتلا به ناراحتي شديد قلبي اين روش ها را بكار نبريد.
ناگفته نماند كه تمرينات ورزشي ،روشي كليدي براي بهبودي است . هركاري كه مي توانيد انجام دهيد؛ راه رفتن ، دوچرخه سواري با دوچرخه ي ثابت ،يا شنا مي تواندمفيد باشد . اما به خاطر داشته باشيد كه بايد با شدت كم فعاليت بدني را آغاز كنيد و به تدريج آن را افزايش دهيد.
در گذشته پزشكان توصيه مي كردند كه براي تسكين درد كمر،بايد دو تا شش هفته در رختخواب استراحت كرد . ولي در حال حاضر استراحت يك تا دو روزه توصيه مي شود ،آن هم در موارد شديد بيماري . استراحت طولاني مدت عموماً براي پشت مناسب نيست،زيرا قدرت و مقاومت بدن را كاهش مي دهد.
داروهاي كاهنده ي درد كه در دسترس عموم مردم هستند و نياز به نسخه ي پزشك ندارند. نظير استامينوفن يا داروهاي ضد التهاب غيراستروييدي نظير ايبوپروفن يا آسپرين مي توانند درآرام كردن درد كمك كنند،بسته به علت و ميزان درد شما ،ممكن است پزشك از داروهاي ضد درد قوي تر و شل كننده هاي عضلاني استفاده كند.
فيزيوتراپي هم در موارد مزمن تأثير دارد . فيزيوتراپي ممكن است بعد از خلاصي از درد حاد براي برگرداندن آمادگِي ستون فقرات ، هماهنگي بين انقباض عضلاني و انعطاف پذيري صورت پذيرد .فعاليت هاي جسمي براي كشيدن و تقويت عضلات پشت احتمال مشكلات آتي را كم مي كند.براي بعضي ها فيزيوتراپ ممكن است حرارت درماني و ماساژملايم را انجام دهد .گاهي استفاده ازبريس ها ،كرست ها و كشش مكانيكي مفيد است .
و در نهايت جراحي براي كمتر از يك درصد موارد كمر درد توصيه مي شود . جراحي ، بيشتر براي درمان فتق ديسك كه بروز درد و دراندام تحتاني به علت تحت فشار قرار گرفتن عصب را به دنبال دارد ، توصيه مي شود .جراحي همچنين براي برداشتن فشارازروي نخاع كاربرد دارد .
در صورتي كه تنگ شدگي ناشي از فشار استخوان درستون فقرات بر يك يا چند عصب فشار وارد كند ،پزشك جراحي را توصيه مي كند.
منبع:نشريه 7 روز زندگي،شماره 91
/ج